Leaver regelingen – “Wij zijn als goede vrienden uit elkaar gegaan”.
Hoe vaak lees je dit niet als bekende Nederlanders uit elkaar gaan? Het scheiden en uit elkaar gaan gaat daar altijd in goede harmonie, kennelijk. Of dat altijd juist is, is natuurlijk de vraag.
Niettemin een mooi streven, niet alleen als je dit privé overkomt, maar zeker ook zakelijk.
U bent ondernemer en heeft aandelen of kan aandelen nemen. Wat geldt als u inzake leaver regelingen niets heeft geregeld? Daaraan voorafgaand: wat zijn leaver regelingen eigenlijk?
Leaver regelingen – wat zijn het?
Leaver regelingen zijn contractuele afspraken tussen aandeelhouders inhoudende dat een aandeelhouder verplicht is om zijn aandelen aan de andere aandeelhouder(s) aan te bieden, in bepaalde situaties.
Wat geldt als aandeelhouders niets over hun vertrek hebben geregeld?
Als aandeelhouders geen contractuele afspraken hebben gemaakt, zoals in een aandeelhoudersovereenkomst, dan geldt alleen de akte van oprichting / statuten en de wet.
Om met de wet te beginnen: dit onderwerp (de wettelijke geschillenregeling van art. 2:335 – 2:343c BW) laat ik binnen dit artikel onbesproken. Ik verwijs u naar mijn blog artikel: Geschil tussen aandeelhouders.
Wat betreft de akte van oprichting / statuten: in verreweg de meeste statuten is (alleen) een aanbiedingsregeling opgenomen: wilt u als aandeelhouder vertrekken en van uw aandelen af, dan bent u verplicht uw aandelen eerst aan te bieden aan uw mede aandeelhouder. Alvorens u uw aandelen aan een derde kunt verkopen.
Komen u en uw mede aandeelhouder niet onderling uit de prijs, dan is het te hopen dat de statuten een goede en goed uitvoerbare / afdwingbare regeling bevatten tot het benoemen van een deskundige. Die bindend de prijs kan vaststellen.
Is dit niet goed geregeld, hetgeen regelmatig het geval is, dan kunt u vanwege gerechtelijke procedures zo jaren verder zijn. Waarbij de rechter uiteindelijk veelal ook weer een deskundige inschakelt, ter bepaling van de waarde van de aandelen, omdat de rechter zelf geen waarderingsdeskundige is.
Is de prijs onderling overeengekomen of bepaald en bindend, dan is de mede aandeelhouder op basis van de statuten doorgaans niet verplicht tot afname van de aandelen.
Heeft u als aandeelhouder geen derde koper, dan raakt u uw aandelen niet kwijt.
Omgekeerd geldt ook, indien de statuten verder niets bepalen, u een mede aandeelhouder in beginsel niet kunt dwingen tot vertrek in geval van bijvoorbeeld wanpresteren, ziekte of allerlei redenen die volgens het arbeidsrecht kwalificeren als dringende redenen voor ontslag op staande voet. In ieder geval helpt het (zeer) indien u ter zake als aandeelhouder contractuele afspraken maakt. Vast te leggen in een (aandeelhouders)overeenkomst of participatieovereenkomst.
Welke leaver regelingen zijn er?
Normaliter zijn er 3 soorten leaver regelingen:
- Early leaver;
- Good leaver;
- Bad leaver.
Early leaver wil zeggen dat je als aandeelhouder eerder vertrekt dan de bedoeling is. In aandeelhouderovereenkomsten wordt wel afgesproken dat je bijv. tenminste 3 of 5 jaar moet aanblijven. Vertrek je eerder, dan ben je early leaver. In sommige aandeelhouderovereenkomsten wordt dit ook als bad leaver betiteld (en kent men geen early leaver regeling).
Good leaver ziet op een toegestaan vertrek, denk aan overlijden, ziekte of vertrek met wederzijds goedvinden van een aandeelhouder.
Bad leaver ziet op een ongewenst vertrek (bad leaver) van een aandeelhouder. Denk aan niet naleven van de aandeelhoudersovereenkomst, fraude en andere dringende redenen, faillissement etc.
Aan de kwalificatie van de leaver hangt het gevolg vast: welke prijs krijgt de vertrekkende aandeelhouder voor zijn aandelen?
Bad leaver: de vertrekkende aandeelhouder krijgt niet de marktwaarde voor zijn aandelen, doch een veel lagere prijs.
Good leaver: de vertrekkende aandeelhouder krijgt de marktwaarde voor zijn aandelen.
Early leaver: zit doorgaans tussen voornoemde varianten in, qua gevolg.
Waarop te letten?
Het is belangrijk om deze leaver regelingen goed te bekijken en of deze inhoudelijk gezien acceptabel zijn. Ook hoe ze zijn geformuleerd (eenzijdig ten nadele van 1 partij of niet) en (aldus) of de artikelen in balans zijn jegens alle partijen.
Al maakt het ook verschil welke positie je hebt. De meerderheidsaandeelhouder zal doorgaans meer zeggenschap en meer rechten willen hebben. Doch ook een aandeelhouder met minder aandelen of een gering belang kan op bepaalde onderdelen zeggenschap (met impact) of (vrijwel) gelijke rechten willen hebben.
Belangrijk is bijvoorbeeld de principiële vraag of het niet langer werkzaam zijn voor de vennootschap (als manager / bestuurder) tot gevolg moet hebben dat je dan je aandelen aan de andere aandeelhouder(s) moet aanbieden.
Zo ja, dan is het belangrijk de verschillende scenario’s zo duidelijk en objectief mogelijk uit te schrijven.
Voor het geval de aandeelhouder, die wil/moet vertrekken, schermt met een derde partij die zijn aandelen wil kopen: behoudt de statutaire aanbiedingsplicht. Zorg er voor dat de vertrekkende aandeelhouder altijd eerst zijn aandelen aan de mede aandeelhouder(s) te koop moet aanbieden.
Denk daarbij aan een goede geschillenregeling, ook inzake de waardebepaling / prijs van de aandelen.
Leaver regelingen – zie eerdere blog artikelen op deze website
Graag verwijs ik u naar diverse eerdere publicaties op dit blog:
- De aandeelhoudersovereenkomst – zaak om goed te regelen
- Belang nemen in een bedrijf: checklist participatieovereenkomst – deel 1
- Belang nemen in een bedrijf: checklist participatieovereenkomst – deel 2
- Participatie: een goede oplossing om cash / kapitaal te verkrijgen!
- Share Purchase Agreement – what is it?
leaver of exit bepalingen: vragen?
Heeft u naar aanleiding van deze tips vragen of wilt u juridische begeleiding bij het opstellen of beoordelen van een aandeelhoudersovereenkomst of van leaver regelingen, dan kunt u mij vrijblijvend bellen of mailen.
Ik ben u graag van dienst.
Berkel-Enschot, 20 juni 2022
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl
Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.
Deel dit artikel, kies uw platform!

Vraag of afspraak?
Voor vragen of een afspraak kan vrijblijvend contact worden opgenomen via:
- telefoonnummer 013-5331752 of 06-57644156;
- email: info@schetsadvocatuur.nl