Verkoper bedrijf? Let op de “verkopersvriendelijke” bepalingen!

Verkoper bedrijf? Kunt u uw bedrijf verkopen, dan is het vaak de advocaat van koper die de eerste concept koopovereenkomst opstelt.
Laat u niet verrassen.
Belangrijk is om niet alleen te kijken naar wat er op papier staat. Vanuit u als verkoper bedrijf gezien is het soms net zo belangrijk om te kijken naar wat er juist niet op papier staat.

Ik doel op (het ontbreken van) de zgn. “verkopersvriendelijke bepalingen”. Sommige kopers en/of hun adviseurs hebben de gewoonte deze voor de verkoper van een bedrijf relevante bepalingen niet op te nemen in de (eerste) concept koopovereenkomst.

Om die reden is het zinvol om u als verkoper bedrijf te laten begeleiden door adviseurs die vaker met dit bijltje hebben gehakt. Denk aan accountant, fiscalist en aan een corporate finance adviseur.
En neem een ervaren advocaat bedrijfsovername in de arm. Die uw belangen als verkoper van uw bedrijf beschermt.
Als u uw bedrijf verkoopt, wilt u toch het liefst geen claims van koper of (ander) “gedonder” achteraf?

De zgn. “verkopersvriendelijke bepalingen” dragen eraan bij voornoemde doelstelling te bereiken.

Waar moet u dan zoal aan denken? Ik noem hierna enkele voorbeelden.
Dit is deel 1 in een reeks van blog artikelen die op dit onderwerp in gaan. Ten faveure van een verkoper bedrijf.

Koopprijsmechanisme van de transactie: closing accounts of locked box?

Kunt u uw bedrijf verkopen, dan is het zinvol te kijken op welke wijze uw bedrijf (het beste) kan worden verkocht. Een van de zaken die daarbij kan spelen, is het zgn. koopprijsmechanisme.

Closing of Completion Accounts: per de overnamedatum achteraf wordt een balans en winst- en verliesrekening opgesteld. De daarin gevonden cijfers worden vergeleken met de uitgangspunten (vaak de pro forma balans of de gecontroleerde en goedgekeurde balans per 31/12 van het voorgaande jaar). Een eventueel tekort of overschot wordt achteraf verrekend.
Een dergelijke opzet geeft kopers vaak een zekere situatie. Omdat kopers achteraf een controle kunnen toepassen.
Bent u verkoper, dan is dit een lastiger mechanisme. Ook na de koop kunnen immers nog problemen opkomen en bovendien is een deel van de koopprijs nog onzeker. Waarover vervolgens ook weer geschillen kunnen ontstaan.

Alternatief is de locked box methode. Hierbij wordt de onderneming verkocht per de effectieve datum. Deze datum ligt voor de ondertekening van de koopovereenkomst en voor de overdracht van de aandelen (de zgn. closing). Winsten en verliezen na effectieve datum horen bij de gekochte onderneming en komen de koper toe.
Wat aan de verkoper toekomt zijn de zgn. “onttrekkingen” na de effectieve datum: dividend, terugbetalingen aan aandeelhouders en veelal reguliere management fee tot aan closing.
Op de effectieve datum wordt de onderneming als het ware afgesloten (gelocked) en deze afgesloten doos (de zgn. locked box) komt de koper toe.
Dit koopprijsmechanisme is in de basis eenvoudiger. Er is geen verrekening achteraf plaats. Daarmee is er in beginsel minder kans op geschillen.

Conclusie is dat een verkoper meestal beter af is met verkoop van zijn of haar bedrijf via de zgn. locked box methode.

Verkoper bedrijf: check de juiste partijen bij de koopovereenkomst!

Sommige adviseurs van een kopende partij willen niet alleen de verkopende entiteit partij maken bij de koopovereenkomst, maar ook de aandeelhouder van de verkoper en soms zelfs de privé persoon erachter.
Hoe meer partijen in de koopovereenkomst worden opgenomen, hoe meer risico in beginsel ontstaat.
Want al deze partijen kunnen dan in beginsel op grond de koopovereenkomst worden aangesproken.

Optredend voor een verkoper adviseer ik alleen de verkoper zelf partij te maken bij de koopovereenkomst.
Bij een holdingstructuur is dat de aandeelhouder – BV van de te verkopen vennootschap (de target BV).

Verdere tips voor de verkoper bedrijf :

• Geen BV i.o. als koper. Laat koper eerst de BV oprichten. Dat is tegenwoordig zo gebeurd;
• De te verkopen vennootschap zelf – en, indien aanwezig, de onder de vennootschap hangende werkmaatschappijen – geen partij maken bij de koopovereenkomst noch de koopovereenkomst onderaan mee laten ondertekenen;
• privé hooguit mee tekenen onderaan de koopovereenkomst voor akkoord en nakoming van het non concurrentiebeding en eventuele artikelen waarbij de indirect verkoper / DGA als privé persoon – via de koopovereenkomst – verplichtingen aangaat;
• 1:88 BW mogelijk van toepassing? Soms zal een koper een extra zekerheid dienen af te geven, bijvoorbeeld in de vorm van een borgtocht. Dat degene die de zekerheid stelt daarbij ‘in de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf’ handelt, komt zelden voor. Wanneer de desbetreffende persoon een dergelijke verplichting aangaat, zal die rechtshandeling veelal onder het zgn. artikel 1:88 BW vallen.
  Indien de benodigde toestemming van de echtgenoot is uitgebleven, ligt het gevaar van vernietiging door deze echtgenoot op de loer. Ik adviseer aldus in dergelijke gevallen de echtgenoot/geregistreerd partner (m/v) van koper voor goedkeuring mee laten tekenen.

Koopprijs juist vermeld?

Dit lijkt niet ingewikkeld. Maar juist vanwege o.a. voornoemde koopprijsmechanismen is het altijd zaak hierop scherp te zijn.
Tegenwoordig bestaat een koopprijs regelmatig uit meerdere onderdelen, bijvoorbeeld:

1. Een deel vaste koopprijs;
2. Soms (op closing) verminderd met een door verkoper te stellen (achtergestelde) lening, welke lening aan koper natuurlijk wel onderdeel is van de aan verkoper toekomende (en te betalen) koopprijs;
3. Verminderd met zgn. onttrekkingen (waarvan, vanuit het perspectief van verkoper, weer uitgezonderd de zgn. toegestane onttrekkingen, zoals reguliere management fee etc.);
4. Verminderd met zgn. “debt” (zoals rentedragende schulden);
5. Vermeerderd met surplus aan liquide middelen / overtollige cash;
6. Vermeerderd met een earn out betaling, welke de variabele component van de koopprijs vormt.

Al deze onderdelen vergen aandacht van accountant, advocaat en andere specialisten.
De koopprijs kan zijn gebaseerd op een bepaalde waardering en kan (ook) het resultaat zijn van onderhandelingen.

Verdere tips voor de verkoper bedrijf :

• alleen – sec – de koopprijs noemen. Niet de evt. overeengekomen ondernemingswaarde van de vennootschap opnemen in koopovereenkomst, noch de evt. door koper genoemde multiple of factor;
• Probeer de koopprijs zoveel mogelijk “upfront” te ontvangen, dus boter bij de vis bij de closing;
• Zorg voor heldere definities van gebruikte begrippen in de koopovereenkomst.

Verkoper van een bedrijf?

Wilt u uw bedrijf gaan verkopen, bereid u dan goed voor. Het kan een lang en stevig traject worden. Kennis opdoen en (mentaal) voorbereiden helpt!

Zodat u weet wat u te wachten staat. Want een verkoper dient ook de dagelijkse business zo goed mogelijk te runnen. Voor een koper cruciaal en dus ook voor u als verkoper.

Vragen over begeleiding bij bedrijfsoverdracht: bel of mail gerust.

Dit blog artikel geeft de verkoper bedrijf tips over de inhoud van de koopovereenkomst. Vanuit de verkoper bezien. Schets Advocatuur heeft veel ervaring met de juridische begeleiding van verkopers van bedrijven.
U kunt daartoe op deze website de transactielijst bekijken en de aanbevelingen.
Ook kunt u de kennisbank raadplegen. Op dit blog staan meer dan honderd artikelen die gaan over verkoop en koop van bedrijven. Allerlei onderwerpen worden behandeld, waar we in de praktijk mee te maken hebben gehad.

Wilt u uw bedrijf verkopen? Heeft u vragen over bijvoorbeeld de wijze van verkoop, een bieding, intentieovereenkomst of een concept koopovereenkomst? Bellen kan naar: 06- 57644156. Mailen kan natuurlijk ook: info@schetsadvocatuur.nl

Ik ben u graag van dienst. Bedoeling is om de eventuele risico’s bij verkoop van het bedrijf te beperken. Of te voorkomen, als het even kan.

Berkel-Enschot, 21 december 2023
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.