Relatiebeding? Bedrijfsoverdracht aan concurrent. Hoe je klanten te beschermen. Tips!

Relatiebeding voldoende?
Het is niet ongebruikelijk dat een branchegenoot (een concurrent) een andere partij in diezelfde branche overneemt. Om groei te realiseren. Of om die concurrent “van de markt te halen”.

Gaat de deal door, dan prima. Dan zal de koper van het bedrijf hebben betaald voor (o.a.) de klanten en leveranciers van de gekochte onderneming (target).

Maar wat als de deal niet door gaat? En in het kader van de gesprekken, onderhandelingen en boekenonderzoek veel (relevante) informatie over de onderneming aan de beoogd koper (concurrent) is verstrekt? Waarvoor dan dus niet is noch zal worden betaald.

Gebruikelijk is dat de beoogd koper een geheimhoudingsovereenkomst tekent (ook wel genoemd: NDA, non disclosure agreement). Een dergelijke overeenkomst beoogt de nodige bescherming te bieden. Tegen niet toegestaan gebruik door beoogd koper van door of namens de verkoper verkregen informatie inzake de target.

Relatiebeding

Klanten en leveranciers van de target zijn belangrijke “assets”. Zeker een concurrent die wil kopen, kan daarnaar op zoek zijn. Bescherming daarvan ten behoeve van verkoper en haar target is derhalve wel een “must”.
Ik adviseer klanten die hun bedrijf verkopen dan ook doorgaans om een relatiebeding in de LOI (of in de NDA) op te nemen, voor het geval de deal niet doorgaat. Ziende op bescherming van o.a. de klanten en leveranciers.
Het lukt regelmatig om dit beding erdoorheen te krijgen, vaak wel via maatwerk.

Mededingingswet

Eind 2024 heb ik de directie van een familiebedrijf (groothandel) begeleid bij de verkoop aan een buitenlandse multinational. Vanwege de omvang van koper werden de (omzet)drempels van de Mededingingswet (MW) gehaald en kon het aangaan van een relatiebeding in strijd zijn met deze wetgeving.

Het relatiebeding zou kunnen worden uitgelegd als een overeenkomst die de mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan verhindert of beperkt (artikel 6 lid 1 van de MW).

Artikel 6 lid 2 van de MW bepaalt dat de krachtens het eerste lid (van artikel 6 MW) verboden overeenkomsten en besluiten van rechtswege nietig zijn.

Zo ja, dan zou mijn cliënte, verkoper, niets zijn opgeschoten met het opnemen van een relatiebeding.

Geen relatiebeding, wel opgelost

Hoe hebben we dit belangrijke onderwerp opgelost:

1. Door het due diligence onderzoek (DDO) in twee fasen te verdelen: fase 1 betrof het reguliere DDO (financieel, fiscaal, juridisch etc.), waarbij (de adviseurs van) koper een anonieme lijst van klanten en leveranciers ontving, met bijbehorende omzet;
2. De koopovereenkomst etc. (intussen) uitonderhandelen. De koopovereenkomst bevatte uiteindelijk nog slechts 1 opschortende voorwaarde: de anonieme lijst van klanten en leveranciers dient gelijk te zijn aan de door de adviseur van koper (in dit geval haar advocaat), na ondertekening van de koopovereenkomst, te ontvangen en te controleren niet anonieme lijst van klanten en leveranciers;
3. Tekenen van de koopovereenkomst en notariële levering van de aandelen inplannen op een en dezelfde dag;
4. Fase 2 DDO laten plaatsvinden na het tekenen van de koopovereenkomst: de adviseur van koper vergelijkt de anonieme lijst van klanten en leveranciers met de niet anonieme lijst van klanten en leveranciers. Komen deze lijsten overeen, vast te stellen door de adviseur van koper en vervolgens te bevestigen aan koper, dan gaan partijen over tot de closing (notariële levering van de aandelen);
5. Na de closing beschikt de koper over de niet anonieme lijst van klanten en leveranciers en heeft verkoper de koopprijs (daarvoor) ontvangen.

Zou de uitkomst van het DDO niet tot afronding van de transactie hebben geleid of zou er geen overeenstemming over de koopovereenkomst zijn bereikt, dan zou de adviseur van koper geen inzage in de niet anonieme lijst van klanten en leveranciers hebben gehad.

Indien geen risico inzake de MW speelt, kan gewerkt worden met een NDA en met een zorgvuldig geformuleerd relatiebeding.

Vragen over bescherming van relaties of over (het traject van) bedrijfsovername: bel of mail me gerust.

Dit blog artikel geeft (met name) de verkoper en koper van aandelen tips over hoe om te gaan met bescherming van haar klanten en leveranciers, via een relatiebeding of anderszins.

Graag verwijs ik u naar de kennisbank voor meer informatie en onderwerpen over bedrijfsovername.

Wilt u uw onderneming verkopen of een onderneming kopen? Heeft u vragen hierover?
Bellen kan naar: 06- 57644156. Mailen kan naar: info@schetsadvocatuur.nl

Gaarne ben ik u van dienst.

Berkel-Enschot, 6 januari 2025
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.