Participatie / belang nemen in een bedrijf
Participatie is het nemen van een (aandelen)belang in een bedrijf, bijv. 25% of 40% van de aandelen, veelal een minderheid van de aandelen, tegen een kapitaalinjectie in het bedrijf. Als bedrijfseigenaar geeft u veelal extra aandelen uit, waartegen de participant geld inbrengt in uw bedrijf. Cash dus, belangrijk voor veel bedrijven, zeker in deze tijd.
Als bedrijfseigenaar kan participatie een goede optie zijn. Als gevolg van Corona kan de omzet fors zijn teruggelopen, waardoor er een cash probleem is ontstaan. De vaste lasten en kosten lopen door. U kunt wellicht aanspraak maken op overheidssteun, maar daarmee is het cash probleem (voor de korte en/of lange termijn) niet opgelost.
U wilt voorkomen dat uw bedrijf (verder) in de problemen raakt of, erger nog, failliet gaat. Een oplossing kan zijn dat u kiest voor participatie: verkoop of uitgifte van een minderheidsbelang in uw bedrijf aan een participant. Dat kan een branchegenoot zijn, een investeringsmaatschappij, een bevriende ondernemer, een ex ondernemer met geld (een zgn. “informal investor”) etc. Mensen of bedrijven met geld genoeg die bereid zijn om te investeren en de participatie te doen.
Een voordeel van participatie kan ook zijn dat u er niet meer alleen voor staat, maar een ervaren / deskundige participant aan uw zijde krijgt met kennis, contacten in de business en een (verder) relevant netwerk. Een partner of coach om samen op te trekken. Of, desgewenst, alleen een geldverstrekker op de achtergrond. Wat u en de participant in het kader van de participatie willen.
Bij participatie steekt de participant geld in uw bedrijf, tegen het verkrijgen van genoemd (minderheids)aandeel.
Participatie: begeleiding of advies nodig?
Zoekt u voor participatie begeleiding of advies (een goede participatieovereenkomst en bijbehorende stukken), dan helpt Enno Schets van Schets Advocatuur u graag verder (06-57644156) met uw participatie. Het mailadres is info@schetsadvocatuur.nl
Een concept participatieovereenkomst is los te koop. Ook kan desgewenst de overeenkomst in het Engels worden aangeleverd.
Aanvullend advies hierbij heeft toegevoegde waarde, af te spreken tegen een vooraf afgesproken prijs. Het aangeleverde eerste concept van de participatieovereenkomst dient nog ingevuld te worden met de voor de transactie specifieke items en afspraken.
Ook we kunnen de participatieovereenkomst voor u beoordelen, nadat u een concept daarvan heeft ontvangen. We kijken ook goed naar wat er in de concept overeenkomst ontbreekt.
Participatie – traject
Het traject van participatie begint bij het zoeken naar de juiste partij. Dat kan via (vertrouwelijk) rondvragen. Bij:
– bevriende ondernemers,
– collega’s of eventueel concurrenten (branchegenoten),
– uw accountant,
– overnameplatforms als bijvoorbeeld Brookz en Bedrijventekoop.nl,
– corporate finance kantoren,
– specialistenverenigingen zoals BOBB en DCFA, en bijvoorbeeld bij
– lokale ondernemersclubs of bij
– brancheverenigingen.
Heeft u na een of meerdere gesprekken een goed gevoel bij de beoogde partij inzake de participatie en is er gesproken over omvang kapitaalinjectie en daartoe te verkrijgen aandelenbelang, dan wordt het tijd om de participatie vorm te gaan geven.
Het participatie traject eindigt normaliter met de uitgifte van nieuwe aandelen door de notaris. Welke stappen gaan daaraan vooraf?
- Overeenstemming bereiken over de participatie en het resultaat daarvan vastleggen in een Term Sheet (zie: Term sheet – een belangrijk document bij (ver)koop of participatie!), Letter of Intent (zie: Intentieverklaring bedrijfsovername) of alvast de participatieovereenkomst;
- Laat de participant een – beperkt – boekenonderzoek (due diligence) naar uw bedrijf verrichten. Hoe beter u uw bedrijf “op orde” heeft, hoe beter dat thans is. Als ondernemer zult u wellicht geen al te lange tijd hebben voor een uitgebreid boekenonderzoek van vele week. Het is dus zaak hiertoe gas te geven;
- Laat een participatieovereenkomst opstellen, waarin de belangrijke afspraken van de participatie worden vastgelegd. Een participatieovereenkomst is in feite een koop- en aandeelhoudersovereenkomst in 1 document;
- Laat de notaris de huidige statuten aanpassen aan de inhoud van de participatieovereenkomst (akte statutenwijziging) en de akte van uitgifte van aandelen voorbereiden;
- Neem een besluit van de Algemene Vergadering van aandeelhouders (hierna: AV) tot statutenwijziging en tot uitgifte van de nieuwe aandelen;
- De participant kan het kapitaal inbrengen als agio of door storting van het nominale bedrag in combinatie met een te verstrekken (achtergestelde) lening en soms worden namens de participant zekerheden gevraagd, waarover dient te worden nagedacht en besloten.
Aandachtspunten voor de participatieovereenkomst
De participatieovereenkomst kent onder andere de navolgende aandachtspunten:
- Welk aandelenbelang (meerderheid of minderheid van aandelen en welk percentage dan)?
- Prijs van de te verkrijgen aandelen/ omvang investering
- (omvang/aard) garanties
- Wie vormt het bestuur / dagelijkse leiding
- Benoeming/schorsing/ontslag bestuur
- Zeggenschap/besluitvorming in de Algemene Vergadering van aandeelhouders (AV)
- Controle van het bestuur via de AV
- Welke meerderheid besluitvorming inzake belangrijkste (overige) besluiten
- Verwatering aandelen / regeling
- Blokkeringsregeling
- Exit regelingen
- Managementovereenkomst bestuur
- etc.
Andere zaken die zinvol zijn om op te nemen in de participatieovereenkomst (in willekeurige volgorde):
- Financiering in 1 keer
- Wel of geen verplichting tot extra financiering participant;
- Recht informatie voor de individuele aandeelhouder;
- Dividendbeleid
- Rapportageplicht van bestuur aan AV;
- Non concurrentiebeding + relatiebeding;
- Wel of geen afname verplichting van (verplicht) aangeboden aandelen;
- Kettingbeding,
- Geheimhouding;
- Rechtskeuze en geschillenregeling.
Ik verwijs u voor belangrijke tips over de inhoud van de overeenkomst bij participatie naar de inhoud van mijn blog artikelen:
– Belang nemen in een bedrijf: checklist participatieovereenkomst – deel 1
– Belang nemen in een bedrijf: checklist participatieovereenkomst – deel 2
Deze twee blog artikelen zijn (deels) geschreven vanuit de bril van de participant. Leest u als ondernemer deze blog artikelen, dan kunt u daaruit opmaken wat u desgewenst juist (niet of anders) op uw eigen manier wilt regelen.
Advies / begeleiding
En heeft u verder vragen over participatie of is er behoefte aan advies bij participatie in uw bedrijf, dan ben ik u graag van dienst. Bijgaand mijn contactgegevens:
Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
www.schetsadvocatuur.nl