Verkoopovereenkomst aandelen: tips voor u als verkoper!

Verkoopovereenkomst aandelen: u heeft de bijzondere mogelijkheid om uw bedrijf te verkopen. Daarbij hoort een verkoopovereenkomst aandelen. Of een activa transactie. Belangrijk is hierbij om vanuit u als verkoper te denken en te handelen. En natuurlijk verder dealgericht.

Wat ik zie gebeuren is dat namens verkoper kopers clausules worden gebruikt. Niet door denken. Geen maatwerk. Dat kan, zeker bij een geschil (achteraf), vergaande nadelige consequenties hebben.

Het is (in eerste instantie) essentieel dat je als verkoper denkt vanuit verkoper. Dat gebeurt soms te weinig. De positie van een verkoper van aandelen en van een koper is uit hun aard tegengesteld. Derhalve dienen niet reeds bij aanvang van het opstellen of beoordelen van een verkoopovereenkomst aandelen zaken te worden weggeven. Of te worden vergeten.
Dan is dan al belangrijke “winst”, in het belang van de verkoper als klant!

Schets Advocatuur heeft een checklist / scan opgesteld, met aandachtspunten voor de verkoopovereenkomst aandelen, te maken of te beoordelen vanuit u als verkoper.

Dit blog artikel behandelt de inhoud en de juridische aspecten van de verkoopovereenkomst aandelen, met als doel inzicht in dit document te verschaffen.

Heeft u vragen of wilt u overleggen over een verkoopovereenkomst aandelen of aanverwante zaken, dan kunt u mij bellen: 06- 57644156 of mailen: info@schetsadvocatuur.nl

Wilt u aandelen of een bedrijf kopen, bent u koper, dan verwijs ik u graag naar mijn blog artikel: koopovereenkomst aandelen: opstellen vanuit de koper. Tips!

Verkoopovereenkomst aandelen: kennis en ervaring

Schets Advocatuur heeft veel ervaring met het opstellen of beoordelen van een verkoopovereenkomst aandelen. Inmiddels zijn ongeveer 200 bedrijfsovernames begeleid. Het merendeel betreft (ver)koop van aandelen. MKB bedrijven in vele branches. Zie de transactielijst.

De waarde van de transacties varieert. Elke verkoop transactie verdient aandacht. De omvang is niet leidend. Dealwaarde varieert van honderdduizenden Euro’s of minder tot tientallen miljoenen Euro’s. Het betreft nationale en internationale transacties, bedrijven gevestigd in Canada, Australië, Denemarken, Engeland, Zwitserland, Frankrijk, België, in meerdere Europese landen of wereldwijd.

Enno Schets werkt in teamverband met de verkopend ondernemer. En met zijn of haar accountant, fiscalist en andere adviseurs zoals corporate finance kantoor en adviseur bedrijfsovername. En met andere advocaten, gespecialiseerd in dezelfde of in andere rechtsgebieden.

Wilt u meer weten, dan kunt u de pagina aanbevelingen bekijken.

Verkoopovereenkomst aandelen vanuit de verkoper

Vroeger werd wel gezegd: als verkoper kun je verkopen op basis van wat afspraken. Hooguit 1 A4’tje tekst. Of geschreven op een bierviltje. Want hoe meer opgeschreven, hoe meer risico.
Tegenwoordig zijn deals meer complex geworden en wordt veel schriftelijk vastgelegd. Vaak vanuit de koper. Begrijpelijk. Want de koper kent de onderneming van verkoper vooraf vaak niet of amper.

Dus koper wil waarborgen en garanties. Boekenonderzoek geeft koper geen volledige zekerheid. Koper meent derhalve risico en onzekerheid te kopen. En juist dat gegeven leidt tot gedetailleerde en uitgebreide concept koopovereenkomsten aandelen.

Voor een verkoper van zijn of haar bedrijf is het derhalve zinvol om te voorkomen dat de balans inzake de concept verkoopovereenkomst aandelen te ver doorschiet. Ten faveure van koper. Een verkopend bedrijfseigenaar wil na verkoop natuurlijk rust en zit niet te wachten op een lading claims.
Derhalve dient vanuit dit belang van de verkoper /eigenaar of aandeelhouder van het bedrijf naar de verkoopovereenkomst aandelen te worden gekeken.

Hierna volgen enkele aandachtspunten ten behoeve van de verkoper /eigenaar of aandeelhouder van het bedrijf inzake de verkoopovereenkomst aandelen:

1. Systematiek transactie. Closing accounts of (vanuit koper) locked box? Of een mengvorm daarvan? Bij closing accounts vindt een afrekening achteraf plaats. Dat voor een koper een “verdienmodel” zijn, leidend tot vele discussies en geschillen achteraf. Bij de locked box methode wordt de onderneming gekocht per de effectieve datum, die ligt voor de ondertekening van de koopovereenkomst en de overdracht van de aandelen. De verkoper garandeert dat de onderneming, binnen normale bedrijfsuitoefening sinds de effectieve datum, is zoals op de effectieve datum. Winsten en verliezen na effectieve datum horen bij de gekochte onderneming en komen koper toe. Hierbij o.a. goed te kijken naar dividend, leningen, bonussen, management fee etc. Hoe te structureren namens verkoper. Wat is haalbaar en wat niet? Daarnaast te denken aan wettelijke vereisten en risico’s voor de verkoper /eigenaar die tevens bestuurder is.
2. Partijen. Alleen de verkoper en koper? Of ook de vennootschap? Hetgeen een koper nogal eens eist? Denk als verkoper aan zekerheden. Kunnen dat niet de reguliere zekerheden zijn, denk dan aan andere vennootschappen als garantsteller, dit naast de koper, om ervoor te zorgen dat u als verkoper wordt betaald. Bij een koopprijs die in termijnen wordt betaald.
   Als verkoper voorkomen dat (soms een wens van koper) u als natuurlijke persoon (dus privé) de verkoopovereenkomst aandelen geheel mee ondertekent.
3. Overwegingen (of considerans). Daarin staan vaak belangrijke items. Belangrijker dan men denkt. Maak deze overwegingen onderdeel van hetgeen tussen partijen is overeengekomen.
4. Definities van de verkoopovereenkomst aandelen. Heel belangrijk om goed door te (laten) nemen. Deze definities kunnen de strekking, omvang van de transactie en (dus) uw aansprakelijkheid als verkoper flink vergroten, zonder dat u er als verkoper erg in heeft.
5. Koopprijs en betalingsvoorwaarden. De formulering hiervan in de verkoopovereenkomst aandelen is cruciaal voor u als verkoper. Wat behoort allemaal tot de koopprijs? En hoe formuleer je dat (mede vanuit fiscale overwegingen)?
   Denk aan de betalingsvoorwaarden zoals tijdstip en de wijze van betaling. Zoveel mogelijk betaling van de koopprijs bij overdracht (“boter bij de vis”).
   Waar nodig een zo beperkt mogelijke (achtergestelde) lening verkoper, geen of een beperkte earn out etc.
   Voorkom of beperk / regel verrekening door koper met de te betalen koopprijs.
   Voorkom als verkoper dat een bepaalde koopprijsformule (multiple) in de verkoopovereenkomst aandelen wordt opgenomen. Voor u het weet betaalt u in geval van een schadeclaim ook de schade x de multiple.
6. Onttrekkingen. Regel de wel toegestane onttrekkingen (zie 1) contractueel goed vanuit u als verkoper;
7. Voorwaarden. Voorkom verdere opschortende of ontbindende voorwaarden vanuit u als verkoper;
8. Vorderingen / schulden. Kijk goed naar intra-groep vorderingen, schulden en vrijgave zekerheden: hoe ga je hier als verkoper mee om?
9. Leveringshandelingen bij de notaris op de leveringsdatum. Denk als verkoper aan het bijwerken aandeelhoudersregister, bestuurswissel + juiste wijze en inhoud (!) van decharge van verkoper als bestuurder, uit/inschrijving KvK etc.
10. Garanties. Dit zijn verklaringen / garanties van de verkoper over de juistheid van allerlei onderwerpen aangaande het bedrijf en de aandelen. Het is voor verkoper erg belangrijk veel aandacht aan deze garanties te schenken, voorafgaand aan ondertekening van de verkoopovereenkomst aandelen. De garanties moeten kloppen en niet reeds voor closing een inbreuk kunnen opleveren. Kan dat het geval zijn, regel het als verkoper voorafgaand aan de overdracht. Dat is een potentieel probleem en claim minder!
11. Aansprakelijkheidsbeperkingen ten behoeve van verkoper: een belangrijk onderwerp ten behoeve van verkoper voor in de verkoopovereenkomst aandelen: ik informeer u graag en volledig;
12. Overige clausules: er kunnen verschillende andere clausules worden opgenomen in een verkoopovereenkomst aandelen. Voorkom derdenbedingen. Idem (te omvangrijke) boetebedingen. Denk verder aan artikelen inzake niet-concurrentie, geheimhouding, geschilbeslechting, rechtskeuze en keuze rechter.
    Vanuit verkoper belangrijk de werking van bepalingen te beperken of te voorkomen.

En zo zijn er nog vele hot intems te noemen waar je vanuit de verkoper naar moet kijken. Ik ben graag bereid deze met u te bespreken, mocht u een verkoopovereenkomst aandelen willen laten opstellen of laten beoordelen.

Verdere aspecten bij een verkoop aandelen

Enkele andere belangrijke aspecten bij de verkoop van aandelen:

1. Due diligence. Verkoper dient zijn bedrijf bij voorkeur goed voor te bereiden op verkoop. Voor tips waaraan u zoal kunt denken en vooral aan kunt werken: zie bijgaand blog artikel.
2. Benodigde regulatoire goedkeuringen. Denk aan soms benodigde goedkeuringen van bijvoorbeeld mededingingsautoriteiten of toezichthoudende organen. Voordat de transactie kan worden geclosed. Kost tijd en moet in de verkoopovereenkomst aandelen worden verwoord.
   Denk aan de SER Fusiegedragsregels. Of denk aan de WOR.
3. Bevoegdheid koper. Wie onderhandelt namens koper? Is deze bevoegd? Ook om de LOI etc. te ondertekenen? Is de koper een entiteit die bestaat of nog moet worden opgericht (BV i.o.)?
4. Aansprakelijkheid en schadeloosstelling: de overeenkomst dient de aansprakelijkheid van elke partij in geval van schending van de overeenkomst en de bijbehorende schadeloosstelling te bepalen. Dit helpt om mogelijke geschillen en juridische procedures in geval van conflicten te beheersen.
   Denk ten behoeve van verkoper juist ook aan bepalingen die zijn of haar aansprakelijkheid juist beperken, hetgeen gebruikelijk is. Zie daarover bijgaand blog artikel van Schets Advocatuur.

Verkoopovereenkomst aandelen: vragen of advies nodig?

Een verkoopovereenkomst aandelen dient primair vanuit u als verkoper te worden opgesteld. Dat is maatwerk en vergt overleg en bespreking.

Deze verkoopovereenkomst aandelen kan ook als share purchase agreement in Engelstalige transacties worden opgesteld of beoordeeld.
Check PitchBook voor mijn (Engelstalige) profiel binnen de M&A branche.

Heeft u vragen over een verkoopovereenkomst aandelen?
Of wilt u juridisch advies over een verkoopovereenkomst aandelen of begeleiding bij een bedrijfsoverdracht? Dan kunt u mij appen, mailen of bellen. Ook over de mogelijke kosten.

Een quick scan van concept documentatie is ook mogelijk.
Na (bij voorkeur) de documenten te hebben ontvangen, kan ik u een offerte bezorgen. Verder is een vaste prijs voor het opstellen of beoordelen van de eerste concept koopovereenkomst aandelen mogelijk. Werkzaamheden na het eerste concept kunnen in overleg worden afgesproken.

Ik ben lid van de Orde van Advocaten en lid van twee specialistenverenigingen op het gebied van bedrijfsovername:

• DCFA
• BOBB

Graag help ik u verder. Met als inzet om uw risico’s als verkoper van uw bedrijf te beperken of te voorkomen. Waar maar mogelijk.

Berkel-Enschot, 25 mei 2023
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.