Activa passiva transactie – (ver)koop bedrijf

Activa passiva transactie: wanneer wordt overwogen een bedrijf te (ver)kopen, dan zijn er in essentie twee mogelijkheden:

men koopt de aandelen van de BV. Of
men koopt de zgn. activa passiva (of alleen activa) van het bedrijf.

Concept overeenkomst (ver)koop activa of advies nodig? Bel 06-57644156 of mail naar info@schetsadvocatuur.nl 

Heeft u een goede (concept) overeenkomst nodig, of advies daarover nodig, bel dan vrijblijvend naar 06-57644156 of mail naar info@schetsadvocatuur.nl – ik ben u graag van dienst!

Deze goede concept overeenkomst is te koop voor € 499,= ex BTW. De overeenkomst kan in een versie vanuit verkoper worden geleverd en in een versie vanuit koper, of een combinatie daarvan.
Ook kan de overeenkomst in het Engels worden geleverd.

Schets Advocatuur levert u aanvullende service in de vorm van maatwerk. Bel hiervoor s.v.p. naar Schets Advocatuur (06-57644156) of mail naar info@schetsadvocatuur.nl – voor advies op maat! Veel kennis en ervaring inmiddels hiermee opgedaan: circa 200 deals aan bedrijfsovername en deelnemingen begeleid. Doel is altijd toegevoegde waarde te leveren: wat staat er niet (goed) of niet volledig?

Maatwerk is nuttig; we kijken ook goed naar wat er in de concept overeenkomst ontbreekt. Dat kan net zo belangrijk zijn als het beoordelen/corrigeren van wat reeds op papier staat.

Wat zijn activa? En wat zijn passiva?

De activa zijn de bezittingen van het bedrijf. Voorbeelden van activa zijn de voorraden, inventaris, contracten, handelsnaam, domeinnaam etc. De passiva zijn de schulden van het bedrijf. Voorbeelden van passiva zijn crediteuren en bankschulden. Daar waar geen aandelen spelen, denk aan een eenmanszaak of onderneming van de VOF, kan alleen sprake zijn van een activa passiva transactie.

Soms is de keuze voor een activa transactie ingegeven doordat in de BV ook een bedrijfspand zit. Of pensioenverplichtingen of andere vermogensbestanddelen die men niet wil of niet kan kopen. Koop van de aandelen van die BV zou dan kunnen leiden tot het in eigendom verkrijgen van die – ongewenste – vermogensbestanddelen. Dit terwijl bovendien de koopprijs (veel) hoger kan komen te liggen ten opzichte van de situatie dat de koper uitsluitend de activa koopt die hij/zij in eigendom wil hebben.

Voordelen van de activa passiva overeenkomst

Het voordeel van een activa transactie is (derhalve) dat een koper ervoor kan kiezen om alleen bepaalde, interessante activa, over te nemen. Denk aan uitsluitend de nieuwste voorraad, de juiste machines etc. We noemen dit “cherry picking”, je pikt de mooiste kersen van de taart (= onderneming in dit geval). De overige activa passiva, de daarbij behorende verplichtingen en eventuele claims blijven dan bij de verkoper.

Een ander voordeel van een activa transactie is dat het boekenonderzoek soms beperkt kan blijven. De te kopen activa worden onderzocht en/of getaxeerd en als koper kun je dan een behoorlijk beeld krijgen van de te kopen activa en passiva. De kans op lijken in de kast is bij een activa passiva transactie in beginsel geringer dan bij een aandelentransactie.

Verder kan bij een activa transactie ook doorgaans met een wat beperktere set garanties worden gewerkt en dat kan weer sneller tot een deal leiden.

Nadelen van de activa passiva transactie

Als nadeel van een activa passiva transactie wordt nogal eens genoemd dat alle vermogensbestanddelen juridisch apart en op juiste wijze geleverd moeten worden. Mijn ervaring met transacties als een activa passiva transactie is dat dit in de praktijk erg meevalt. Veel activa kunnen door fysieke overhandiging of feitelijke inbezitneming worden geleverd. Denk aan het betreden en gaan huren van het bedrijfspand van verkoper met alle aanwezige inventaris/voorraad. Is een schriftelijk stuk voor levering nodig, dan kan in een aantal gevallen worden volstaan met de koopovereenkomst zelf. En waar dat niet voldoende is, kan een aparte akte van levering worden opgemaakt.

Als nadeel van een activa passiva transactie kan gelden dat voor het overnemen van de contracten toestemming van de contractuele wederpartij is vereist. Zeker indien de business van verkoper is gestoeld op 1 of enkele belangrijke leveranciers- of afnamecontracten, is het als koper bij een activa of activa passiva transactie zaak hieraan voldoende aandacht te besteden. Het komt namelijk wel eens voor dat het beoogde vertrek van de oorspronkelijk eigenaar (de verkoper) wordt aangewend om contracten op te zeggen. Of belangrijke voorwaarden daaruit (denk aan prijs en dus marge) te willen veranderen of verhogen.

Hoe ga je daar dan als koper bij een activa passiva transactie mee om? Wacht je tot na de verkoop/levering of ga je voordien met betrokken partijen in overleg? Is dit onderwerp al eens eerder door een belangrijke leverancier of klant bij verkoper aan de orde gesteld? Of komt in de contracten een zgn. change of control bepaling voor, dan ben ik geneigd te zeggen, zeker vanuit een koper bezien: ga – zo mogelijk – bij een activa passiva transactie voorafgaand aan verkoop/levering – op basis van geheimhouding – met betrokken partijen in overleg. En probeer te regelen dat de contractovername rond komt.

Verkoop activa passiva – oplossing

Lukt dit laatste niet, dan kan bij een activa passiva transactie eventueel voor een praktische oplossing worden gekozen dat bij een – enkele – klant op basis van “onderaanneming” door verkoper voor die klant wordt doorgewerkt. Op papier is/blijft verkoper de contractuele wederpartij van de klant. Het feitelijke werk wordt door de nieuwe eigenaar/koper van de onderneming verricht. Het hoeft echter geen betoog dat dit, om meerdere redenen, geen ideale oplossing is, als het al zo zou zijn dat de verkoper bereid is om na de bedrijfsoverdracht nog verder te “ondernemen”.

Personeel: overgang van onderneming

Bij bedrijfsovername via een activa passiva transactie speelt overgang van onderneming een rol, mits aan de eisen van de artikelen 7:662, 7:663 BW e.v. wordt voldaan (zie deze pagina).

Indien sprake is van overgang van onderneming, dan gaan de rechten en verplichtingen die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en een daar werkzame werknemer van rechtswege over op de verkrijger (art. 7:662 en 7:663 BW). Werknemers behouden hun rechten en worden beschermd. Dus koper, houd er rekening mee dat het personeel er aan komt, met al hun rechten van dien.

Voor een koper bij een activa passiva transactie is het derhalve belangrijk vooraf goed onderzoek te doen naar de arbeidsvoorwaarden van personeel. Denk o.a. aan lonen, cao en pensioenen. Maar ook aan zaken als: hebben de werknemers een goed non concurrentie- en relatiebeding getekend en is dat nog geldig?

Activa passiva contract – het bedrijfspand

Veelal is het bedrijfspand van de onderneming van verkoper belangrijk voor koper. De vaste klanten kennen de locatie en de route naar dit pand. Continuïteit voor koper is derhalve meer gewaarborgd als de te kopen onderneming in dit pand kan worden voortgezet. Wordt dit pand van een derde gehuurd, dan speelt bij een activa transactie dat koper een andere/nieuwe partij is dan de bestaande huurder. Indien koper de bestaande huurovereenkomst wil voortzetten, dan kan verkoper/huurder de verhuurder vragen om de koper voor hem/haar als nieuwe huurder indeplaats te stellen. Gaat de verhuurder daarmee niet vrijwillig akkoord dan kan een vordering tot indeplaatsstelling bij de rechter worden ingesteld. Dit mits wordt voldaan aan de wettelijke criteria voor indeplaatsstelling, artikel 7: 307 lid 1 en 2 BW (zie: deze pagina over indeplaatsstelling huurder).

Fiscaal

In zijn algemeenheid begrijp ik van fiscalisten dat een koper bij een activa passiva transactie fiscaal kan afschrijven op de betaalde goodwill. Deze is bij een aandelentransactie niet fiscaal aftrekbaar. Een verkoper daarentegen dient bij een activa transactie over de gemaakte boekwinst fiscaal af te dragen. Zorg ervoor dat de beoogde transactie (keuze voor een activa passiva transactie of aandelentransactie) vooraf goed door een ervaren fiscalist wordt bekeken. Wat is vanuit fiscaal perspectief de beste keuze?

Zie voor algemene informatie over bedrijf overnemen ook deze KvK pagina.

Tenslotte is van belang de activa transactie zodanig in te richten dat over de koopsom geen omzetbelasting is verschuldigd. Daartoe is in beginsel vereist dat de gehele onderneming wordt overgedragen (of een zelfstandig deel daarvan). Over de verkoop van losse bedrijfsmiddelen dient wel BTW te worden betaald. Ook hier geldt dat het verstandig is om vooraf advies van een BTW specialist in te winnen.

Berkel-Enschot, 1 februari 2016
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Wie is Enno Schets?

Advocaat Enno Schets

Welkom op mijn website! Ik ben Enno Schets en vanaf 1991 werkzaam als advocaat. Sinds 1998 houd ik me bezig met de juridische begeleiding van verkopers en kopers bij bedrijfsovername, met begeleiding bij deelnemen / werknemersparticipatie in bedrijven, bedrijfsmatige (ver)huur en met commerciële contracten. Omdat geen dossier hetzelfde is, maak ik veel mee. Daarover schrijven is leuk. De blogs met tips worden gewaardeerd. Bij vragen of voor advies, bel of mail me gerust. Zie de contactgegevens. Veel leesplezier!

Aanmelden nieuwsbrief

Wilt u weten hoe wij omgaan met uw persoons gegevens? Bekijk onze Privacy Policy.

Zijn er nog vragen?

Neem dan contact met ons op via:

013-5331752
06-57644156
info@schetsadvocatuur.nl

U zoekt?

Deel dit artikel, kies uw platform!

Bekijk ook de andere artikelen

advocaat Berkel-Enschot

Vraag of afspraak?

Voor vragen of een afspraak kan vrijblijvend contact worden opgenomen via: