Wet Vifo: veiligheidstoets bij o.a. bepaalde overnames!

Bedrijfsovername: Wet Vifo (Wet Veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames)

Wet Vifo: per eind 2022 heeft de ministerraad ingestemd met het besluit Veiligheidstoets voor investeringen, fusies en overnames (Vifo). Verwacht wordt dat de Wet Vifo voor 1 juli 2023 inwerking zal treden.

Het doel van bedoeld wetsvoorstel is het vastleggen van regels waarmee risico’s voor de nationale veiligheid, als gevolg van bijvoorbeeld investeringen en fusies, beheerst kunnen worden. Dit soort “verwervingsactiviteiten” met betrekking tot vitale aanbieders of ondernemingen die over sensitieve technologie beschikken, kunnen leiden tot risico’s voor de nationale veiligheid.

Met de Wet Vifo introduceren minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat en minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid een veiligheidstoets voor investeringen, fusies en overnames die een risico kunnen vormen voor de nationale veiligheid.

Wet Vifo en veiligheidstoets: voor wie?

De veiligheidstoets ingevolge de Wet Vifo geldt voor drie soorten bedrijven en organisaties in Nederland:

1. vitale aanbieders,
2. ondernemingen met sensitieve technologie en
3. beheerders van bedrijfscampussen.

De meldplicht geldt ingevolge de Wet Vifo voor ondernemingen die alhier zijn gevestigd, waarbij het erom gaat of er (relevante) activiteiten zijn in Nederland dan wel sprake is van feitelijke leiding vanuit ons land.

Vitale aanbieders

Vitale aanbieders zijn bedrijven die vitale processen uitvoeren, zoals betalingsverkeer, drinkwatervoorziening en dataverkeer. Deze aanbieders zijn zo belangrijk voor de Nederlandse samenleving dat uitval of verstoring tot grote maatschappelijke ontwrichting kan leiden.

Sensitieve technologie

Ondernemingen met sensitieve technologie beschikken naast deze technologie vaak ook over bepaalde kennis of informatie over deze technologie die gevolgen kan hebben voor de nationale veiligheid als deze in verkeerde handen komt. Een kwaadwillende partij zou via een investering bijvoorbeeld zeggenschap kunnen krijgen in zo’n Nederlandse onderneming en die kennis kan dan een risico zijn voor de nationale veiligheid. Over welke ondernemingen en kennis het gaat staat beschreven in de Algemene Maatregel van Bestuur Toepassingsbereik sensitieve technologie (AMvB).

Beheerders van bedrijfscampussen

Een bedrijfscampus is een terrein waar verschillende bedrijven, kennisinstellingen en overheden samenwerken aan technologieën en toepassingen die van economisch en strategisch belang zijn. Om te beoordelen of (de beheerder van) een bedrijfscampus onder de wet Vifo valt, heeft het kabinet een analysekader en risicomatrix opgesteld. Die helpen campusbeheerders om te bepalen of zij een verandering van zeggenschap moeten melden.

Bron: een eerder nieuwsbericht ter zake van de Rijksoverheid.

Wanneer en gevolgen van de Wet Vifo

Ondernemingen die door hun aard binnen de reikwijdte van het wetvoorstel vallen omdat ze van wezenlijk belang zijn voor vitale processen, of omdat ze sensitieve technologie produceren of hierover beschikken, worden in het wetsvoorstel doelondernemingen genoemd.

Na inwerkingtreding van de wet Vifo moeten koper en de doelonderneming, aldus de vitale aanbieders, ondernemingen met sensitieve technologie en campusbeheerders, hun investeringen, fusies en overnames melden bij het Bureau Toetsing Investeringen (BTI) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het BTI beoordeelt vervolgens of een risico ontstaat voor de nationale veiligheid. Blijken er risico’s te zijn, dan kan de overheid voorwaarden verbinden aan de investering, fusie of overname en kan deze in het uiterste geval worden verboden.

Er geldt vervolgens een zgn. “stand still” plicht. De Minister dient eerst goedkeuring inzake de beoogde transactie te verstrekken.

Alle investeringen in de doelondernemingen zijn meldplichtig indien de investeerder daardoor nieuwe zeggenschap (voor het begrip zeggenschap is aangesloten bij het in het mededingingsrecht gehanteerde begrip) krijgt in de doelonderneming. Het gaat om de juridische en feitelijke verwerving van invloed in de activiteiten van de doelonderneming. Dit heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld investeringen, overnames, fusies, het materieel aangaan van een gemeenschappelijke onderneming (joint-venture) en het verwerven van vermogensbestanddelen onder de reikwijdte vallen die leiden tot een wijziging in de zeggenschap. Ook bepaalde niet-financiële transacties vallen hiermee onder het wetsvoorstel. Denk hierbij aan (rechts)handelingen zoals het sluiten van een overeenkomst (zoals een stemovereenkomst tussen aandeelhouders) of het aanvaarden van een erfenis waarin bijvoorbeeld een omvangrijke aandelenportefeuille zit.

Voor de zeer sensitieve technologieondernemingen moet al worden gemeld indien de investeerder significante invloed (ver)krijgt. Er is sprake van significante invloed als een natuurlijk persoon of rechtspersoon 10% – 25% van de stemmen heeft in de algemene vergadering of via een aandeelhoudersovereenkomst of het recht heeft een of meer bestuurders te benoemen of ontslaan.

Zie hier voor het wetsvoorstel en o.a. de Memorie van Toelichting.

Wet Veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames: vragen / advies ter zake nodig?

Heeft u naar aanleiding van dit blog over de Wet Vifo vragen of wilt u juridisch advies over – of begeleiding bij een bedrijfsovername, dan kunt u mij bellen of mailen.
Ik ben u graag van dienst.

Berkel-Enschot, 30 mei 2023
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.