Earn out bij bedrijfsovername: oplossing of risico? Oplossing, mits goed geregeld!

Earn out bij bedrijfsovername: oplossing of risico? Oplossing, mits goed geregeld!

Earn out: wat is het?

Earn out: een earnout regeling behelst in feite een nabetaling van een deel van de koopprijs door de nieuwe eigenaar van de onderneming aan de voormalige eigenaar van de onderneming. Waarbij de uitbetaling “an sich” en de omvang afhangt van de na de overdracht door de onderneming behaalde resultaten.Heeft u een vraag hierover, advies nodig of bijvoorbeeld een (concept) overeenkomst, bel dan vrijblijvend naar 06-57644156 of mail naar info@schetsadvocatuur.nl – ik ben u graag van dienst! Met inmiddels reeds circa 200 bedrijfsovername / participatie transacties aan kennis en ervaring.

Earn out als oplossing

In situaties dat een verkoper en koper het niet eens worden over de koopprijs van aandelen of onderneming, of de koopprijs niet geheel kan worden gefinancierd, kan de earnout zeker oplossing brengen. Dit om het gat tussen vraagprijs en aanbod te overbruggen, dan wel te dienen als oplossing voor het niet financierbare deel van de koopprijs. Daarbij denk ik met name aan een verschil van enkele tonnen (rond de € 200.000), dus bij bedrijfsovername in het MKB segment.

Het grootste deel van de koopprijs wordt betaald en het risico blijft aldus beperkt tot een deel van de koopprijs. Daarbij kan het risico nog verder worden beperkt door een zorgvuldige formulering van de earnout regeling. En door desgewenst een aantal extra afspraken/maatregelen te nemen (zie hierna). Verder helpt het natuurlijk indien een gezonde onderneming wordt gekocht, met jarenlange bewezen goede resultaten, in een gezonde branche.

In mijn praktijk heb ik ervaren dat de earnout wordt nagekomen. En daarmee is dit instrument een goede oplossing gebleken om mede de bedrijfsovername succesvol te realiseren.

Earnout als risico

De earnout wordt een risico indien een te groot deel van de koopprijs uit de earnout moet komen. En indien verkoper de onderneming niet goed aan koper overdraagt of de earnout over een te lange periode doorloopt. Doch ook indien de earnout regeling niet strak en zorgvuldig is geformuleerd. Gevolg daarvan is dat het risico na de bedrijfsoverdracht bij verkoper komt te liggen, in plaats van bij koper. En dat kan in beginsel niet de bedoeling zijn, daar waar verkoper in feite koper via de earnout regeling heeft gefaciliteerd door geen directe betaling van de koopprijs te bedingen en normaliter het risico na de bedrijfsoverdracht bij een koper komt te liggen.

Earn out: welk model? Tips.

Omdat een earn-out op basis van netto winst spoedig aanleiding kan geven tot discussie (bijv. inzake kostentoerekening), bijgaand een aantal tips:

• werk met een op omzet gebaseerde earnout regeling;
• laat de regeling hooguit over 2 boekjaren lopen;
• werk met een staffel en maximeer het bedrag van de earn-out;
• betaal (bij 2 boekjaren) de earn out in twee jaartermijnen;
• zorg voor een heldere berekeningsprocedure;
• zorg voor een heldere vaststellingsprocedure, door beide partijen uit te voeren;
• werk met korte termijnen voor beoordeling van de earn-out door verkoper en de mogelijkheid van bezwaar door verkoper;
• formuleer – voor het geval van een dispuut over de hoogte van de earn-out – een eenvoudige, niet te kostbare geschillenregeling, met bindende uitkomst en kostendeling door partijen;
• regel de wijze van betaling van de earn-out naar verkoper: termijn, wel/geen mogelijkheid verrekening en naar welke bankrekening.

Waarop verder te letten? Meer tips.

Verdere zaken die bij het opstellen van een earn-out regeling kunnen worden benut, zijn:

• creditnota’s en retouren, kunnen bij vaststelling van de omzet worden meegenomen;
• leg de inspanningsverplichting van koper om het beoogde resultaat (de omzet) te bereiken, stevig contractueel vast;
• werk met een beding dat koper verplicht is om (tenminste) de bestaande activiteiten van de onderneming op de voor de bedrijfsoverdracht gebruikelijke wijze voort te zetten (mits die wijze van bedrijfsvoering goed/profijtelijk was). En bijv. daarnaast dat koper bepaalde, van tevoren vastgelegde nieuwe activiteiten ontwikkelt en uitrolt, waarvan de resultaten wel/niet in de earn-out regeling worden meegenomen;
• maak op voorhand afspraken welke accountant de jaarrekening gaat opmaken en tevens over het te voeren accounting beleid (inrichting en vaststelling van de jaarrekening);
• neem een informatieverplichting op van koper naar verkoper;
• verder kan verkoper ervoor kiezen om, indien wenselijk en bespreekbaar, voor een bepaalde tijd bij koper in dienst te treden of te gaan werken via een managementovereenkomst. De onderneming kan geleidelijk worden overgedragen, verkoper werkt samen met koper om de earnout targets te halen, waardoor de kans op betaling van het earnout bedrag aanzienlijk toeneemt;
• regel in de overeenkomst dat partijen de earn-out regeling te goeder trouw uitvoeren en nakomen;
• neem een compacte en heldere geschillenregeling in de koopovereenkomst op;
• laat tenslotte de fiscale consequenties van de beoogde earn out regeling door een gespecialiseerde fiscalist checken, alvorens de earnout regeling te ondertekenen.

Conclusie

Indien de earn-out in omvang beperkt blijft (verkoper dient het bij voorkeur als een soort bonus te zien) en verder bij voorkeur zoveel mogelijk wordt voldaan aan voornoemde tips en omstandigheden, dan kan de earn-out een oplossing zijn voor het tot stand brengen van de bedrijfsovername. Zeker in het MKB, bij opvolgingsvraagstukken en wanneer er bij partijen voldoende klik/vertrouwen (in elkaar) bestaat.

Het opstellen van een goede regeling

Het opstellen van een earn-out regeling dient op het specifieke geval te worden toegesneden, waarbij op voorhand goed moet worden nagedacht over de verschillende belangen en scenario’s en hoe dit te regelen. Gevolgd door zorgvuldige vastlegging. Anders is de earn-out inderdaad een risico, met een “aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid”.

Berkel-Enschot, 12 juni 2014.
Auteur van dit artikel © :
mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752/06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl