Management buy out (MBO): ondernemingen kunnen worden bestuurd door de eigenaar (DGA) zelf of (mede) door ander management. Zeker als dit management behoorlijk jong en bevlogen is en kwaliteiten heeft, zien we veelvuldig de wens ontstaan dat deze managers willen gaan deelnemen in de onderneming.

Een dergelijke management buy out kan positief zijn voor de continuïteit en zelfs groei van de onderneming. Een breder team, meer man/vrouw kracht, meer specialisatie, verdeling van managementtaken, meer vrije tijd / minder stress, vervanging bij ziekte etc.

Wel is het natuurlijk zaak om alsdan goede afspraken te maken, indien meerdere aandeelhouders / bestuurders met elkaar dienen te gaan samenwerken.

Heeft u vragen of wilt u overleggen over een management buy out, koopovereenkomst aandelen of aanverwante zaken, dan kunt u mij bellen: 06- 57644156 of mailen: info@schetsadvocatuur.nl

Wat is een management buy out?

Een management buy out (MBO) is een bedrijfsovername waarbij (een substantieel gedeelte) van de aandelen van het bedrijf door het zittende management/ bestuur van de oorspronkelijke eigenaar van het bedrijf wordt overgenomen.

Wanneer een management buy out?

We zien management buy out bij familiebedrijven, zeker wanneer er geen opvolging binnen de familie aanwezig is. Het kan ook spelen bij herstructurering. Indien activiteiten of een bedrijfsonderdeel worden afgestoten, terwijl het zittende management juist perspectief ziet in dit deel van de onderneming.

Een management buy out kan ook een middel voor de ondernemer zijn om belangrijke medewerkers aan zich te binden. Het zijn van mede-eigenaar kan leiden tot meer commitment bij deze medewerkers. Groeit immers het bedrijf, dan groeien zij als aandeelhouder mee.

Voordelen van een management buy out

Als voordelen van een management buy out kunnen worden genoemd:

  1. Het zittende management kent de onderneming goed en is bekend met de eigenaar;
  2. Oriënterende kennismakingsgesprekken kunnen derhalve achterwege blijven. Het bestaan van een klik met de eigenaar en een zekere gunningsfactor zullen aanwezig zijn, indien de eigenaar van de onderneming hiertoe heeft besloten;
  3. Het traject kan derhalve korter zijn dan met een externe koper / bedrijfsovername;
  4. De continuïteit van de onderneming kan op vrij korte termijn worden veilig gesteld.

Nadelen van een MBO

Voornoemde voordelen van een management buy out kunnen omslaan in nadelen, indien de gesprekken / onderhandelingen tussen eigenaar en management spaak lopen. Is het management dan nog wel bereid aan te blijven?

Dergelijke gesprekken vergen voorbereiding. De verkoper / eigenaar dient het management / zijn medewerker(s) te (willen) gaan zien als (mede) ondernemer. Leidend tot een andere (gezags)verhouding. Meer collega’s dan werkgever – werknemer. Dat vergt een zekere mate van flexibiliteit.

Het zittende management moet blijk hebben gegeven van ondernemerskwaliteiten (in wording). Of bereid zijn deze (spoedig) te ontwikkelen. Met steun / begeleiding van de verkoper / eigenaar. In ieders belang. Een dergelijk commitment dient er over en weer te zijn. Niet iedereen is een geboren ondernemer.

Stappenplan management buy out

Het traject van een management buy out komt in de basis overeen met een (volledige) bedrijfsovername. Zij het dat sommige stappen beperkter van omvang (kunnen) zijn of partijen (kunnen) besluiten deze achterwege te laten.

Het reguliere stappenplan voor een management buy out ziet er als volgt uit:

  1. Oriëntatie / eerste gesprekken ter zake. De eerste gesprekken tussen eigenaar en management over een eventuele management buy out. Vaak gebeurt dat eerst op een meer informele manier en wordt dat later meer concreet opgepakt. Waar denkt men aan? Hoe ziet men de deelneming? Op welke termijn?
  2. Geheimhoudingsovereenkomst (NDA). Zijn de eigenaar en het zittende management het erover eens om serieus met de management buy out aan de slag te gaan, dan zal het management meer vertrouwelijke informatie dienen te gaan ontvangen. Aangaande de onderneming. Denk aan de meest recente jaarrekeningen / actuele cijfers. Die dienen natuurlijk niet op straat te komen liggen.
    Evenmin is het zinvol dat derden (denk aan klanten of concurrenten), in dit stadium, kennis verkrijgen van het net gestarte traject voor de management buy out. Dus belangrijk een heldere geheimhoudingsovereenkomst of NDA (non disclosure agreement) te laten tekenen.
  3. Bespreken van de (soort) transactie. Na de eerste gesprekken tussen eigenaar en management over een eventuele management buy out komt de inhoudelijke fase van het traject. Hoe kan de transactie eruit gaan zien?
    – aandelen of activa transactie?
    – welk belang? Minderheidsbelang of zelfs een meerderheidsbelang?
    – gewone aandelen of andersoortige aandelen?
    – verkoop door de eigenaar van een deelbelang + cashen (de opbrengst van de verkoop komt de eigenaar toe)?
    – of uitgifte van nieuwe aandelen? Waarbij de opbrengst van de uitgifte van aandelen de vennootschap zelf toekomt.
    – prijs? In onderling overleg te bepalen of te baseren op een (externe) waardering?
    – betaling ineens of in termijnen?
    – financiering;
    – zekerheden?
  4. Waardering aandelen / onderneming. Indien partijen niet in onderling overleg tot overeenstemming over de prijs van de aandelen of onderneming voor de management buy out kunnen komen, kan een deskundige worden ingeschakeld. Die de aandelen of onderneming gaat waarderen. Denk aan een gespecialiseerd accountant, registervaluator (NIRV) of corporate finance specialist (DCFA).
    De eigenaar en manager zullen vervolgens wel dienen in te stemmen met deze waardering. Er kan van tevoren worden gekozen voor bindend advies. Zie dit blog artikel daarover.
  5. Bieding en onderhandelingen. Een belangrijke stap is het uitbrengen van de bieding door de beoogd nieuwe aandeelhouder. Dat kan informeel of meer formeel. Dat geldt ook voor de onderhandelingen tussen partijen. Het is doorgaans wel goed om schriftelijk te communiceren. Dan is er bewijs en kan bereikte overeenstemming worden vastgelegd. Of bijvoorbeeld de voorwaarden waaronder overeenstemming te bereiken.
  6. Fiscaal / holding structuur. Voor de manager is fiscale advisering relevant. Dat geldt ook voor de vraag op welke wijze vennootschappelijk ondernomen gaat worden. Zowel vanuit fiscaal perspectief als vanuit bijvoorbeeld het perspectief van risico beperking. Want ondernemen kan meer risico met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan bestuurdersaansprakelijkheid of insolventie.
    Voor advisering hiertoe kan worden gedacht aan een gespecialiseerd fiscalist, accountant en notaris.
  7. Intentieovereenkomst of term sheet. Hebben de onderhandelingen tot overeenstemming geleid, leg het resultaat daarvan dan vast in een intentieovereenkomst of term sheet. In een dergelijk document kan ook het verdere traject / stappenplan worden vastgelegd. Dat leidt tot meer focus, doorwerken totdat de eindstreep van het tekenen van de koopovereenkomst is bereikt inclusief levering van de aandelen bij de notaris. Zie het blog artikel over intentieovereenkomst en term sheet op deze website. Voor tips.
  8. Financiering. De meeste managers beschikken niet over voldoende eigen vermogen om de koopprijs te kunnen betalen. Financiering is bijvoorbeeld mogelijk via banken, familie, crowdfunding of via de eigenaar. Wat dit laatste betreft, kan fiscaliteit een belangrijke rol spelen. Er dient sprake te zijn van een zakelijke lening, op zakelijke voorwaarden. Laat u adviseren. Dat geldt ook voor de eigenaar die de aandelen verkoopt en een lening aan het management verstrekt.
    Zorg ervoor dat heldere overeenkomsten worden gesloten, al dan niet in combinatie met gewenste zekerheden.
  9. Boekenonderzoek. Hoewel het management de onderneming doorgaans kent vanuit de dagelijkse operatie, wil dat niet zeggen dat het management op de hoogte is van de administratie en precieze resultaten van de onderneming en andere mogelijk relevante zaken. Laat derhalve, als u beoogt via een management buy out te gaan deelnemen, een boekenonderzoek of due diligence verrichten. Al is het maar tenminste beperkt van omvang, op bijvoorbeeld administratie / jaarrekeningen, fiscaal (belastingen), personeel en claims.
  10. Koopovereenkomst en levering. Is er boekenonderzoek geweest en / of zijn er geen andere zaken opgekomen die de (eerder bereikte) overeenstemming in de weg staan, dan kan we er worden gewerkt aan de koopovereenkomst aandelen en aan de akte van notariële levering aandelen + bijbehorende transactie documentatie.
  11. Samenwerken na closing. Is de management buy out een feit, dan begint het pas. De samenwerking tussen de nieuwe mede-eigenaren. Ik adviseer u een aandeelhoudersovereenkomst op te stellen waarin deze samenwerking vast ligt. Afspraken over de dagelijkse leiding, benoeming/ontslag bestuur, AVA en stemverhouding, dividendbeleid, afspraken over (bijzondere) aanbiedingsverplichtingen aandeelhouders en exit, praktische geschillenregeling etc.
    Zijn deze afspraken niet gemaakt, dan is bij een geschil de kans groter dat de (nieuwe) mede-eigenaren in een impasse terecht komen. Daarbij zijn zij niet gediend. En de vennootschap zelf evenmin!

Management buy out: wat kan Schets Advocatuur voor u betekenen?

Schets Advocatuur kan u adviseren en begeleiden bij voornoemde gesprekken en onderhandelingen. En natuurlijk bij het opstellen van o.a. de geheimhoudingsovereenkomst, intentieovereenkomst, term sheet, koopovereenkomst, zekerheden, aandeelhoudersovereenkomst etc. Zie daartoe deze website.

Samenwerking: met u en uw accountant / fiscalist. Schets Advocatuur beschikt over een uitgebreid netwerk van fiscalisten, accountants, waarderingsdeskundigen en corporate finance specialisten.

Schets Advocatuur heeft veel ervaring met het opstellen van voornoemde overeenkomsten. Zie bijvoorbeeld de transactielijst van bedrijfsovernames op deze website. In allerlei branches. MKB. Inmiddels zijn circa 200 bedrijfsovernames begeleid,

Zie ook PitchBook voor mijn (Engelstalige) profiel binnen de M&A branche.

Vragen / advies ter zake nodig?

Heeft u naar aanleiding van dit artikel over de management buy out vragen? Of wilt u juridisch advies over – of begeleiding bij een management buy out, deelneming / participatie in een bedrijf, dan kunt u mij bellen, appen of mailen.
Ik ben u graag van dienst.

Mr. Enno Schets
Advocaat
Schets Advocatuur
013-5331752
06-57644156
Zie www.schetsadvocatuur.nl

Dit blog artikel is met aandacht geschreven, doch is algemeen van karakter en van informatieve aard. Deze algemene informatie kan niet of verminderd van toepassing zijn, zulks afhankelijk van de specifieke omstandigheden van uw situatie. Dit blog artikel dient derhalve niet als concreet juridisch advies te worden beschouwd. Elke situatie staat op zich en behoeft normaliter maatwerk. Schets Advocatuur aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor het gebruik en de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit blog artikel.

Wie is Enno Schets?

Advocaat Enno Schets

Welkom op mijn website! Ik ben Enno Schets en vanaf 1991 werkzaam als advocaat. Sinds 1998 houd ik me bezig met de juridische begeleiding van verkopers en kopers bij bedrijfsovername, met begeleiding bij deelnemen / werknemersparticipatie in bedrijven, bedrijfsmatige (ver)huur en met commerciële contracten. Omdat geen dossier hetzelfde is, maak ik veel mee. Daarover schrijven is leuk. De blogs met tips worden gewaardeerd. Bij vragen of voor advies, bel of mail me gerust. Zie de contactgegevens. Veel leesplezier!

Aanmelden nieuwsbrief

Wilt u weten hoe wij omgaan met uw persoons gegevens? Bekijk onze Privacy Policy.

Zijn er nog vragen?

Neem dan contact met ons op via:

013-5331752
06-57644156
info@schetsadvocatuur.nl

U zoekt?

Deel dit artikel, kies uw platform!

Bekijk ook de andere artikelen

advocaat Berkel-Enschot

Vraag of afspraak?

Voor vragen of een afspraak kan vrijblijvend contact worden opgenomen via: